صورت وضعیت پیمانکاری سندی است که پیمانکار در پروژه‌های عمرانی برای اعلام میزان کار انجام‌شده و درخواست پرداخت از کارفرما تنظیم می‌کند. این سند شامل جزئیاتی مانند حجم عملیات اجراشده، مبلغ قرارداد، نرخ‌های واحد، مبلغ قابل پرداخت، و کسورات قانونی است.

صورت وضعیت توسط پیمانکار تهیه شده و پس از بررسی و تأیید توسط مشاور و کارفرما، مبنای پرداخت‌های پروژه قرار می‌گیرد.

انواع صورت وضعیت در پیمانکاری

صورت وضعیت‌ها بر اساس مرحله و نوع پرداخت به چند دسته تقسیم می‌شوند:

صورت وضعیت موقت

به‌صورت دوره‌ای (معمولاً ماهانه) تهیه می‌شود.

میزان کار انجام‌شده و مبلغ قابل پرداخت را تا آن مقطع نشان می‌دهد.

ممکن است تغییراتی در مراحل بعدی ایجاد شود.

صورت وضعیت قطعی

پس از اتمام کل پروژه تنظیم می‌شود.

تمام کارهای انجام‌شده را شامل می‌شود.

مبنای تسویه‌حساب نهایی بین کارفرما و پیمانکار است.

صورت وضعیت تعدیل

در صورت افزایش قیمت مصالح یا دستمزدها، بر اساس بخشنامه‌های سازمان برنامه و بودجه تنظیم می‌شود.

جبران تغییرات قیمت‌ها در طول مدت پروژه را شامل می‌شود.

صورت وضعیت مازاد (کارهای اضافی)

در صورتی که پیمانکار خارج از محدوده قرارداد اصلی، فعالیت‌های اضافه‌ای را با تأیید کارفرما انجام داده باشد.

محتویات صورت وضعیت پیمانکاری

یک صورت وضعیت استاندارد معمولاً شامل بخش‌های زیر است:

 مشخصات کلی پروژه

 نام پروژه
 نام کارفرما
 نام پیمانکار
 شماره قرارداد
 تاریخ تنظیم صورت وضعیت
 شماره صورت وضعیت (مثلاً صورت وضعیت شماره ۵)

 جدول عملیات اجرایی

در این جدول، مقدار و هزینه هر فعالیت انجام‌شده در پروژه ثبت می‌شود.

جمع کل مبلغ صورت وضعیت

 کسورات قانونی و مالی

پس از محاسبه مبلغ کل، برخی هزینه‌های قانونی از آن کسر می‌شود:

بیمه تأمین اجتماعی (۶.۶%)
مالیات بر ارزش افزوده (۹%)
حسن انجام کار (۱۰%)
سایر کسورات احتمالی (جریمه‌ها، تأخیرات، بیمه پروژه و …)

مبلغ نهایی قابل پرداخت = مبلغ کل – مجموع کسورات

 تعدیل و مابه‌التفاوت‌ها (در صورت وجود)

اگر تغییرات قیمت یا شاخص‌های تعدیل بر پروژه اعمال شده باشد، این بخش اضافه می‌شود.

 تأییدات و امضاء

پس از تهیه صورت وضعیت، لازم است که توسط پیمانکار، مهندس ناظر (مشاور) و کارفرما امضاء و تأیید شود.

صورت وضعیت پیمانکاری عمران چیست؟

مراحل تنظیم و تأیید صورت وضعیت پیمانکاری

مرحله ۱: تنظیم اولیه توسط پیمانکار

پیمانکار مقدار کار انجام‌شده را بر اساس نقشه‌ها و قرارداد محاسبه کرده و در قالب یک جدول ارائه می‌دهد.

مرحله ۲: بررسی و تأیید توسط مشاور (دستگاه نظارت)مشاور پروژه مقدار کار انجام‌شده را بررسی کرده و در صورت تأیید، اصلاحات لازم را انجام می‌دهد.

مرحله ۳: ارسال به کارفرما و بررسی نهایی
کارفرما پس از بررسی، مبلغ نهایی را تأیید کرده و برای پرداخت دستور صادر می‌کند.

مرحله ۴: پرداخت مبلغ تأییدشده به پیمانکار
کارفرما مبلغ نهایی را با کسر کسورات قانونی به پیمانکار پرداخت می‌کند.

اهمیت صورت وضعیت پیمانکاری

شفافیت مالی:

مشخص می‌کند که پیمانکار چه مقدار کار انجام داده و چه میزان مبلغ طلب دارد.

بررسی روند پیشرفت پروژه:

با مقایسه صورت وضعیت‌های مختلف، میزان پیشرفت پروژه مشخص می‌شود.

پیشگیری از اختلافات مالی:

ثبت دقیق کارکردها باعث کاهش اختلافات بین پیمانکار و کارفرما می‌شود.

مبنای پرداخت‌ها:

بدون ارائه و تأیید صورت وضعیت، پرداختی به پیمانکار انجام نخواهد شد.

نتیجه‌گیری

صورت وضعیت پیمانکاری یکی از اسناد کلیدی در پروژه‌های عمرانی است که میزان کارکرد پیمانکار و مبلغ قابل پرداخت را مشخص می‌کند. تنظیم صحیح این سند تأثیر زیادی بر مدیریت مالی پروژه و جلوگیری از اختلافات بین طرفین قرارداد دارد.